आपसी कलहमा सत्तारुढ नेकपा र प्रतिपक्षी कांग्रेस

कारवाहीले पतनको भुमरी फस्दै कांग्रेस

नेपालको सबैभन्दा पुरानो प्रजातान्त्रिक दल नेपाली कांग्रेसलाई विवादको पर्याय भनेपनि हुन्छ । यस भित्रका गुट उपगुट तथा भागवण्डाका विवाद श्रृङखलाहरु कहिल्यै सकिँदैनन् ।
तर विडम्बना विवाद र वहसमा कहिल्यै सिद्धान्त र विचारका कुराहरु आउँदेनन् । आम नागरिकको के गर्दा हित हुन्छ, कसरी देशको सामाजिक आर्थिक अवस्थामा सुधार ल्याउन सकिन्छ भन्ने कुरा आउँदैनन् । आउँछन् त केवल को शक्तिमा रहने र शक्तिमा रहेकाले आफ्ना समकालिनहरुको राजनैतिक जीवन कसरी समाप्त पार्दै आफुले एकछत्र राज गर्ने भन्ने कुरा । गएको आम निर्वाचनमा लज्जा जनक पराजय व्यहोरोको कांग्रेस अब त सच्चिन्छ, आफु भित्रका सत्ता र शक्ति प्राप्तीका स्वार्थहरु छाडेर फुर्सदको यो समयमा संगठन गर्छ र आगामी निर्वाचनबाट आफुलाई फेरी सत्तामा पु¥याउँछ भन्ने आशा धेरै कार्यकर्ताले गरेका थिए । तर दुर्भाग्य कांग्रेसका गतिविधि त्यता तर्फ लक्षित छैनन् ।
यसैसाता पार्टीको हित अुनकुल कामकारवाही नगरेको भन्दै तनहुँका गोविन्दराज जोशी र कैलालीका पुष्करनाथ ओझालाई अनुशासन समितिले साधारण सदस्य समेत नरहने गरी पाँच वर्षका लागि निष्काशन गर्ने निर्णय गरेसंगै कांग्रेसमा अर्काे विवाद श्रृङ्खला सुरु भएको छ । पूर्व सहमहामन्त्री तथा विभिन्न समयमा मन्त्री भएका जोशी र मन्त्री बनिसकेका ओझालाई कारवाही सिफारिस भएसंगै कारवाही आवश्यक थियो भन्ने पक्ष तथा कारवाहीले पार्टीलाई नोक्सान गर्छ भन्ने पक्ष दुबै तर्फबाट विचारहरु आइरहेका छन् । जोशी तथा ओझा आफुहरुलाई पूर्वाग्रहवश कारवाही गरिएको भन्दैछन् भने कारवाही सिफारिस गर्ने निकाय यसका कुनै पूर्र्वाग्रह नरहेको र पर्याप्त प्रमाणका आधारमा कारवाही सिफारिस गरिएको भन्दैछ ।
कारवाही प्रकरणले तनहुँमा पनि राम्रै तरंग ल्याएको छ । जोशी समर्थक कार्यकर्ताहरुले उनको कारवाही फिर्ता नभए सामूहिक राजिनामा दिने निर्णयसंगै क्रियाशिल सदस्यता वितरण कार्यलाई अवरोध गर्न खालका कार्य गर्ने निर्णय समेत गरेका छन् ।
जोशी र ओझा कारवाही प्रकरणले केन्द्रमा पनि राम्रै हलचल ल्याएको छ । कांग्रेस नेता शेखर कोइरालापनि कारवाही प्रति सन्तुष्ट देखिएका छैनन् । उनले भनेका छन्, आधारहीन र मनगढन्ते तर्क अगाडी सारेर गोविन्दराज
जोशी , पुष्कारनाथ ओझा र रामबहादुर विष्टलाई कांग्रेस पार्टीबाट निष्कासन गरिनु दुर्भाग्य हो । उहाँहरुले पार्टी र लोकतन्त्रको पक्षमा बगाउनु भएको रगत, पसिनाको अवमूल्यन गर्ने काम भएको छ । यसरी नै अर्का नेता मिनेन्द्र रिजाल लेख्छन्, हिजो पार्टीले कारवाही गरेका साथीहरुको नाम पढें, सजाय हेरें, आजसम्म मन तरंगीत छ । बीपीहरुले निर्माण गर्नु भएको हाम्रो पार्टीले शनैःशनै उदार लोकतान्त्रिक चरित्र गुमाउने पो हो की भन्ने आशंकाले मन झनै गह्रुङ्गो
भयो । त्यसै गरि केन्द्रिय सदस्य चन्द्र भण्डारीले पनि अनुशासन समितिको कारवाहि प्रति असहमति जनाएका छन् । उनले यो नै अन्तिम निर्णय नभएको हुँदा अनुशासन समितिको गल्तिलाई केन्द्रिय समितिले सच्याउने बताएका छन् ।
जोशी समर्थकहरुको निर्णयलाई लक्षित गर्दै कांग्रेस तनहुँका सभापति बैकुण्ठ न्यौपानेले ट्वीट मार्फत भनेका छन्, कांग्रेसको इतिहासमा अनुशासनका कार्वाही भएका थुप्रै उदाहरण छन् ।
कार्यवाही विधानत पार्टी बचाउन र निष्ठा बनाइराख्न गरिन्छ । सबै कार्यलाई उस्तै कार्यवाही हुन नपर्ने थियो । कोही कार्यवाहीमा पर्दैमा भावनामा बगेर आफ्नो राजनैतिक भविष्य संकटमा नपारौं–गलत नगर्नेलाई पूर्वाग्रह राखिने छैन ।
कांग्रेसको इतिहास र गरिमा बचाइराख्न पनि पार्टी नेतृत्वले आगामी दिनहरुमा पूर्वाग्रहबाट टाढा रहेर निर्णयहरु गर्नु जरुरी छ । क्षणिक आवेगमा आएर पूर्वाग्रहवश वा प्रतिशोध साध्न नेता कार्यकर्ता कसैले पनि कुनै निर्णय लिनु हुँदैन, यसले सिंगो कांग्रेस लाई नोक्सान हुन्छ ।

नेकपाको युद्ध अन्तिम चरणमा

नयाँ वर्षको प्रारम्भ मै अर्थात बैशाख १० मा प्रधानमन्त्री केपी ओलीले दल फुटाउन सजिलो हुनेगरी अध्यादेश ल्याएसंगै सुरु भएको नेकपा भित्रको युद्धमा सोही १९ शनिबारको सचिवालय बैठकसंगै लागेको अस्थायी विराम यतिबेला भंङ्ग भएको छ ।
पार्टीका उपाध्यक्ष वामदेव गौतमलाई उपयुक्त समयमा प्रतिनिधी सभा सदस्यको उम्मेदबार बनाउने र प्रधानमन्त्री समेत बनाउने निर्णय भएकोले नेकपाको काँचको पर्दा र सामाजिक सञ्जालमा हुँदै आएको केपी र माधव– प्रचण्ड पक्षधरहरुको युद्धले अस्थायी विराम पाएको थियो । तर प्रधानमन्त्री ओलीले असार १४ मा संसदमै आफ्नो सरकार हटाउन भारत लागि परेको र त्यसमा आफ्नै पार्टीका नेताहरु समेत सहभागी भएको भनेर दोषारोपण गरेपछि असार १६ को सचिवालय बैठकमा प्रचण्ड लगाएतका नेताले प्रधानमन्त्री ओलीको प्रधानमन्त्री र पार्टी अध्यक्ष दुबै पदबाट राजीनामा मागेपछि युद्धविराम भंङ्ग भएको हो ।
नेकपा भित्र अहिले चलिरहेको युद्धका विभिन्न कारणहरु छन् । एउटा कारण त प्रचण्ड लगाएतका नेताहरुको सत्ता प्राप्तीको चाहना हुनसक्छ । अनि कतिपय नेताहरुको भूमिका सिध्याउने गरी प्रधानमन्त्री ओली र उनका नजिकका नेताहरुले गरेका क्रियाकलाप, सिद्धान्त र विचारमा विमतीको युद्ध होइन यो । नेकपाको स्थायी समिती सदस्य तथा प्रदेश ४ का मूख्यमन्त्री पृथ्वीसुब्बा गुरुङका अनुसार अर्का अध्यक्ष पुष्पकमल दाहालको चरम महत्वाकांक्षा र पदलोलुपताका कारण अहिलेको विवाद सृजना भएको हो । सहकर्मीले सत्तामा हालीमुहाली ग¥यो मैले केही गर्न पाइन वा मेरा परिवारका सदस्य, नातागोता र समर्थकलाई लाभको पदका नियुक्ति दिन पाइन भन्ने कुरा पनि सही होला यतिमा मात्र यो झगडा सिमित छैन । यसले मंगलबार चरम रुप लियो र प्रधानमन्त्री निवासमा ओलीको अनुपस्थितीमा स्थायी समितिको बैठक बस्यो ।
माथि उल्लेख गरिएको अर्काे पक्ष पनि छ, नेकपाको यो युद्धको । त्यसलाई झल्काउने तस्वीर सहितको ट्वीट गरिन नेकपा नेतृ रामकुमारी
झाँक्रीले । ट्वीटमा उनले राखेको तस्वीरमा जंजिरले आफ्नो खुट्टा बाँधिएको खुट्टा काटेर जंजिरले बाँधिएको भाग छोडेर अगाडि बढेको एक नागरिक देखिन्छ । यसको अर्थ सहज अनुमान गर्न सकिन्छ, नेकपामा प्रधानमन्त्री ओलीका आलोचकलाई राजनीतिमा अगाडि बढ्नै नदिने गरिँदै आएको छ र शायद झाँक्रीको मेसेज म खुट्टा काटेरै भएपनि अगाडि बढ्न तयार छु अर्थात दुःख सहेर पनि अगाडि बढ्दै छु भन्ने हुनुपर्छ । पछिल्लो समय झाँक्री र अन्य माथि जसरी ओली पक्षधरहरुले जसरी राजनैतिक जीवन समाप्त गर्ने गरी आक्रमण गरिरहेका छन् त्यसको प्रतिक्रिया स्वरुप पनि यो युद्ध सुरु भएको हो ।
तर सत्ता र शक्तिका लागि जुन छिनाझम्टी सत्ताधारी दल नेकपामा देखिएको छ । यसले सम्पूर्ण नेपाली नागरिकलाई लज्जित तुल्याएको छ । सत्ता र शक्ति भनेको क्षणिक हो भन्ने कुरालाई आत्मसाथ दुवै पक्षले गरेर यो युद्धलाई तत्काल अन्त्य गरी आम नागरिकको चासो र चिन्ता सम्बोधन गर्नेतर्फ नेकपा लागेस् भन्ने नागरिकका रुपमा कामना ।